Cumhuriyet Meclisi’nde 184 milyon 653 bin TL’lik Sayıştay Başkanlığı bütçesi oy çokluğuyla kabul edildi.
Bütçe görüşmelerine geçilmeden önce Genel Kurul’da ilk olarak bilgiye sunuşlara yer verildi.
Buna göre, Cumhuriyet Meclisi, Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi’nin Atatürk Öğretmen Akademisi (AÖA), Kıbrıs Bilim Vakfı ve Lefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ) ile Kuzey Kıbrıs Eğitim Vakfı ve Doğu Akdeniz Üniversitesi’nin (DAÜ) 2026 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarılarının Genel Kurul’daki üçüncü görüşmelerine ilişkin tezkereler oy birliğiyle kabul edildi.
Genel Kurul’da ilk olarak 184 milyon 653 bin TL’lik Sayıştay Başkanlığı bütçesi ele alındı.
Barçın
Bütçe üzerine ilk sözü CTP Milletvekili Devrim Barçın alarak, Maliye Bakanlığı’nın yayımladığı bir genelgeyle kamu maliyesini zarara uğrattığını savundu.
Konuşmasında, Sigorta Hizmetleri (Düzenleme ve Denetim) Yasası’nın Cumhuriyet Meclisi’nden oy birliğiyle geçirildiğini anımsatan Barçın, Maliye Bakanlığı’na bağlı Para Kambiyo Dairesi’nin yayınladığı 5 Aralık genelgesiyle bu yasaya aykırı hareket ettiğini söyledi.
Yasaya göre, sigorta yöneticisinden izin alan sigorta acentelerinin ilgili birliğe başvurarak kayıt yaptırmak zorunda olduğunu ifade eden Barçın, Maliye Bakanlığı’nın “Yasa yürürlüğe girmeden önce acente olanlar birliğe üye olmak zorunda değil” dediğini savundu.
Yasanın emredici kuralının bu genelgeyle ortadan kaldırıldığını söyleyen Barçın, ilgili birliğe üye olanların ocak ayında yarı asgari ücret ödeme mükellefiyeti bulunduğunu ifade ederek, bu düzenlemenin kamu maliyesinde gelir kaybına neden olacağını belirtti.
Bunun örgütlü mücadeleden korkma anlamına da geldiğini savunan Barçın, yasaya aykırı yayınlanan genelgenin geri çekilmesini talep ederek, “Kamu maliyesini yasanın öngördüğü gelirlerden mahrum etmeyin” dedi.
Berova
Maliye Bakanı Özdemir Berova, cevabi konuşmasında CTP Milletvekili Barçın’ın Meclis kürsüsünden iddiada bulunmayı alışkanlık haline getirdiğini söyleyerek, bu tavrı eleştirdi.
Para Kambiyo Dairesi’nin rutin olarak yazdığı her yazanın bakan kontrolünden geçmediğini de ifade eden Berova, bununla ilgili gerekli bilgiyi istediğini söyledi.
İlgili dernek ve birliklerin bu konuda Para Kambiyo Dairesi Müdürü ile görüştüklerini de aktaran Maliye Bakanı Berova, bu konuda Savcılık görüşüne başvurulacağının kendisine iletildiğini aktardı.
Kürsünden, “Devlet gelir kaybına uğrayacak, bu genelgeyi çekin” gibi söylemlerde bulunmak yerine Devrim Barçın’ın kendisiyle konuşulabileceğini kaydeden Berova, Devrim Barçın’ın geçen gün kıdem tazminatlarıyla ilgili açıklamalarını da eleştirdi.
Berova, bu konulara Cuma günü Maliye Bakanlığı bütçesi görüşülürken de cevap vereceğini kaydetti.
Uluçay
Sayıştay bütçesi üzerine söz alan CTP Milletvekili Teberrüken Uluçay, başkanı olduğu Sayıştay Komitesi’nin çalışmaları hakkında Genel Kurul’a bilgi verdi.
Kıt kaynaklarla ekonomisini yürütmeye çalışan KKTC’de kamu kaynaklarının verimli kullanılmasının çok önemli olduğunu dile getiren Uluçay, Sayıştay Başkanlığı’nın denetimdeki rolüne işaret etti.
Uluçay, Sayıştay’ın kamu kaynaklarının gözcüsü ve koruyucu olduğunu anımsatarak, 89 kişilik denetçi kadrosu olan kurumda 36 denetçi bulunduğunu belirtti. Kurumda şu an 52 kişinin çalıştığı bilgisini aktardı.
Teberrüken Uluçay, kurumda yetişen personelin başka kurumlara geçtiğini de ifade ederek, denetçilerin belli standartta tutulmasının önemine de işaret etti.
Uluçay, Sayıştay Komitesi’nin çalışmalarına da değindiği konuşmasında gündemlerinde 136 Sayıştay Denetim Raporu olduğunu kaydederek, raporlarla ilgili bilgi verdi.
CTP Milletvekili Teberrüken Uluçay, özellikle verimlilik ve etkinlik raporlarında çok önemli tespitler olduğunu da kaydederek, raporlarda kurumsallaşmaya dair atılabilecek önemli ve etkili adımlara da yer verildiğini dile getirdi.
Başsavcılığa gönderilen raporların sonuçlandırılmasının önemine işaret eden Uluçay, güncel raporların içeriğiyle ilgili tartışmalarda ülkenin daha rasyonel yönetilmesine dair görüş ve önerileri de dile getirdiklerini aktardı.
Kurumlarda hizmet içi eğitimin önemine değinerek, bu eğitimlerin hesap verme sorumluluğundaki rolüne işaret eden Uluçay, kamu kaynaklarının hukuka uygun harcanması, ekonomik, verimli ve etkin kullanılmasına dair sorumluluğun herkeste olduğunu ifade etti.
Solyalı
CTP milletvekili Ürün Solyalı ise, Sayıştay’ın bağımsız devlet yapısı için çok kıymetli bir kurum olduğunu belirterek, bu kurumların doğru zeminde çalışmasının önünün açılması gerektiğini söyledi.
Sayıştay’ın bütçe görüşmelerinde “yalvarır” duruma düşürülmesini ve denetimi zorlaştıran uygulamaları eleştiren Solyalı, hükümetin denetlenmek istemediğini savundu.
Solyalı, 2025 Bütçe Komitesi tutanaklarında Komite Başkanı Resmiye Eroğlu Canaltay’ın Sayıştay için kullandığı “Denetçi var, denetim yok” ifadesini hatırlatarak, bunun denetim mekanizmalarının tıkandığını gösteren önemli bir tespit olduğunu kaydetti.
Sayıştay’ın sahada denetim yapabilmesi için araca ihtiyaç duyduğunu vurgulayan Solyalı, kurumda yalnızca bir resmi araç bulunduğunu, dört yıldır tekrarlanan “araç verilecek” vaadinin ise yerine getirilmediğini söyledi.
Kalecik 3’e dair dosyaların da uzun süredir beklediğini belirten Solyalı, kamuyu ilgilendiren raporların önceliklendirilmesini istedi.
Solyalı ayrıca, Sayıştay’ın 11 Aralık tarihli Ercan Havalimanı ek sözleşmesi raporuna işaret ederek; esas sözleşmeye aykırı şekilde devletin 59 milyon euro ek yükümlülük altına sokulduğunu, ek sözleşmenin kamuya ne kazandırdığına dair somut belge sunulamadığı için raporda kamu yararı tespitinin yapılamadığının belirtildiğini söyledi.
Solyalı, hesaplama yöntemi, kayıt/evrak eksiklikleri ve ciro paylaşımının denetlenememesi gibi bulguların da “ihmal değil, kamu zararına yol açan bir tablo” ortaya koyduğunu ifade etti.
Şahiner
Ardından söz alan CTP milletvekili Salahi Şahiner, Meclis kürsüsünden hükümetin bazı icraatlarını konuşmanın dahi utanç verici hâle geldiğini söyledi.
Şahiner, Sayıştay raporlarında yer alan ve 59 milyon Euro kamu kaynağının “peşkeş” çekildiğini ortaya koyan bulguların, aslında buzdağının sadece görünen kısmı olduğunu savundu.
Şahiner, Sayıştay’ın 2026 yılında son derece zor bir dönemle karşı karşıya kalacağını belirterek, bunun nedeninin personel eksikliği değil; hükümetin geçmişte ve önümüzdeki dönemde attığı adımlar olduğunu söyledi.
Şahiner, yetkisiz ve denetimsiz harcamalar nedeniyle Sayıştay’ın rutin denetimlerini yapamaz hâle getirildiğini, kurumun tüm enerjisini hükümetin hatalı işlemlerini incelemeye harcamak zorunda bırakıldığını savundu.
Ercan Havalimanı’na ilişkin 59 milyon Euro ödeme, hakem heyeti kararları ve ek sözleşmelerin Sayıştay tarafından denetlenmek zorunda kalınacağını belirten Şahiner, Ankara’da imzalanan anlaşmaların bedelinin 2026 yılında topluma 6,5 milyar TL’lik faiz yükü olarak yansıyacağını söyledi.
Şahiner, Sayıştay’ın önümüzdeki yıl incelemek zorunda kalacağı çok sayıda başlık bulunduğunu belirtti.
Hane Halkı Bütçe Anketi ihalesinde ciddi usulsüzlükler bulunduğunu da ileri süren Şahiner, tablet, yazılım ve örneklem sayılarında bilimsel ölçütlerden uzaklaşıldığını söyledi.
Tarım Bakanlığı’nda sertifikalı tohum teşviklerinin amacına uygun kullanılmadığını, fon harcamaları, büyük yol ve hastane ihalelerinde ilk bedellerin katbekat üzerine çıkıldığını, deprem fonu kaynaklarının da Sayıştay denetimine konu olacağını belirten Şahiner, tüm bu uygulamaların Sayıştay’ın iş yükünü olağanüstü artırdığına işaret etti.
Konuşmasının sonunda Şahiner, Sayıştay’ın rutin denetimlerini yapabilmesi gerektiğini dile getirerek, hükümetin kurumu gereksiz ve ağır bir ek denetim yüküyle karşı karşıya bırakmaktan vazgeçmesi çağrısında bulundu.
Berova
Milletvekillerinin sorularını yanıtlayan Maliye Bakanı Özdemir Berova da Sayıştay Komitesi Başkanı Teberrüken Uluçay ve komite üyelerine teşekkür ederek, Sayıştay Komitesi’nin Meclis denetimi açısından son derece önemli bir işlev üstlendiğini söyledi.
Komitenin kuruluş sürecine değinen Berova, geçmişte Sayıştay Komitesi’nin oluşturulmasına yönelik ilk adımların Ulusal Birlik Partisi döneminde atıldığını, iç tüzük değişikliğiyle komite başkanlığının denetim görevi kapsamında Ana Muhalefet Partisi’ne verilmesine yönelik düzenlemenin de hayata geçirildiğini anımsattı.
Berova, bu çerçevede Sayıştay Komitesi’nin bugüne kadar düzenli, sürekli ve verimli şekilde toplanarak kararlar ürettiğini ifade etti.
Hükümetleri döneminde Sayıştay’ın kadro yapısının güçlendirilmesi adına önemli adımlar atıldığını belirten Berova, geçmiş 30 yıllık dönemle kıyaslandığında, Sayıştay kadrolarının doldurulması konusunda önceki dönemlerde atılmamış ölçüde somut adımlar attıklarını söyledi.
Son bir ay içinde yapılan sınavla çok sayıda denetçinin Sayıştay kadrosuna kazandırıldığını, sınavda başarılı olan genç ve nitelikli adayların sisteme dahil edildiğini ve teşkilat yasasından kaynaklanan kadro boşluklarının bulunduğunu dile getiren Berova, bu boşlukların giderilmesi ve kadro artışı yönünde Sayıştay Başkanlığı’ndan gelecek talepleri Personel Dairesi ve İnsan Kaynakları birimleriyle paylaştıklarını ifade etti.
Ekonomik protokol çerçevesinde emekli olan personelin yerine yeni personel istihdamı kuralı bulunduğunu da anımsatan Berova, Sayıştay özelinde kadro artırımı için Maliye Bakanlığı olarak gerekli desteği vermeye hazır olduklarını vurguladı.
Devlet araçlarıyla ilgili yaşanan sıkıntılara da değinen Berova, bu sorunun yalnızca mevcut hükümet dönemine özgü olmadığını, son 10–15 yılda araç alımları konusunda yeterli adımların atılmadığını, geçmişte görev yapan hükümetlerin de bu konuda sorumluluğu bulunduğunu söyledi.
Görevlendirmelerde ödenen yollukların güncel ekonomik koşullar karşısında anlamını yitirdiğini tespit ettiklerini belirten Berova, bu nedenle yollukları güncellediklerini ve daha makul bir seviyeye getirmek için çalışma yaptıklarını ifade etti.
Ercan Havalimanı’na ilişkin Sayıştay raporu konusunda ise Berova, raporun kendilerine resmi olarak bir gün önce ulaştığını, gizli evrak niteliğinde ve oldukça kapsamlı bir dosya olduğunu söyledi.
Onlarca, yüzlerce ve binlerce belge içeren bu raporun satır satır, kelime kelime incelenmeden değerlendirme yapmanın doğru olmayacağını vurgulayan Berova, Sayıştay denetçilerinin son derece titiz bir çalışma yürüttüğünü ve bu nedenle teşekkür edilmesi gerektiğini ifade etti.
Raporda ortaya konulacak tespitler ve düzenlenecek ödeme emirlerinin aynen uygulanacağını vurgulayan Berova, 2018 yılına ilişkin incelemelerin yasal süreler çerçevesinde tamamlanmasının bir zorunluluk olduğunu, bu sürenin aşılmayacağını ve mevzuatın gerektirdiği tüm işlemlerin eksiksiz yerine getirileceğini söyledi.
Berova, “Bu rapor doğrultusunda ne ortaya çıkarsa, ne yapılması gerekiyorsa yapılacaktır. Bundan kimsenin en küçük bir şüphesi olmasın” diyerek konuşmasını tamamladı.
Konuşmaların ardından Sayıştay Başkanlığı bütçesi oy çokluğuyla kabul edildi ve Milli Eğitim Bakanlığı bütçesinin görüşülmesine geçildi.